Want grenzen moet je ook aanvoelen, zowel bij jezelf als bij anderen. Als het zo makkelijk was, zouden er niet zoveel mensen moeite hebben om hun grenzen aan te geven.

Grenzen zorgen voor balans en evenwicht. Ze zijn de beschermers van je normen, waarden en principes. Het zijn signalen van je lijf en als het je lukt om daar goed naar te luisteren, blijf je trouw aan jezelf en zul je merken dat je tevreden over jezelf bent. Grenzen vertellen wie jij bent en waar jij voor staat.

Er is een aantal signalen dat je waarschuwt dat er een grens aan zit te komen, dat die er al is of dat je er misschien al overheen bent. Als een medestudent constant vraagt wat je nou eigenlijk bedoelt terwijl jij het al tig keer hebt uitgelegd, kan het zijn dat je geïrriteerd raakt. Of als je voelt dat je het ergens absoluut niet mee eens bent of het echt niet vindt kunnen hoe iemand anders met zijn omgeving omgaat. Of er wordt iets van je gevraagd wat je eigenlijk niet wil doen maar toch doet omdat je er dan bij hoort.

Let op signalen als irritatie, (over)vermoeidheid, ziek worden, stress, hoofdpijn, ergens tegen opzien, chagrijnig worden, ongeduldig zijn, principes die erg sterk naar voren komen, onverschillig of zenuwachtig worden, je te verantwoordelijk voelen of gedemotiveerd raken.

Maar hoe ga je daar dan vervolgens mee om?
In eerste instantie is het belangrijk om je af te vragen of het eigenlijk wel door de ander komt dat je tegen een grens aanloopt. Het kan natuurlijk ook zo zijn dat de ander jou, onbewust, confronteert met je eigen grens en je erachter komt dat jij niet naar je eigen grens handelt.
In dat geval is het goed om te ontdekken welke grens je hebt overschreden. Heb je bijvoorbeeld een aardige huisgenoot zwart laten maken zonder voor haar op te komen of heb je een deadline toegezegd die je waarschijnlijk niet haalt omdat jij eigenlijk te veel hooi op je vork hebt genomen? Als je daar achter komt, schroom dan niet om dit alsnog aan te kaarten of recht te zetten; dit wordt over het algemeen meer gewaardeerd dan dat jij je deadline niet haalt en achteraf aangeeft dat jij eigenlijk te veel hooi op je vork had genomen. En als het wel een keer gebeurt is het ook geen ramp want dat is menselijk, maar probeer er wel zorgvuldig mee om te gaan.

Mocht het wel door de ander komen, is het belangrijk om voor ogen te houden wat je de ander daarmee wil vertellen en waar het voor jou om gaat. Gaat het om het principe, wil jij laten weten hoe jij erover denkt of wil je iemand een vriendelijke spiegel voorhouden?
Jij hebt er ook het meeste baat bij als je vriendelijk blijft, het is sowieso nergens voor nodig om de ander af te snauwen, en dat je niet bang bent om duidelijk te zeggen wat je bedoelt. Als je eromheen draait, wordt het alleen maar vager en snapt de ander er nog niks van (en moet jij nóg een keer uitleggen wat je bedoelt en dat is nou juist wat je niet wil).

Uiteraard hebben de mensen in jouw omgeving ook hun grenzen en is het belangrijk dat je die respecteert en serieus neemt.

Drie tips

• Neem je gevoel series en probeer te ontdekken waardoor het ontstaat (ook als daar een oordeel in zit, dat is hierbij juist goed!). Wegstoppen is makkelijker maar ook daar heb je uiteindelijk niets aan.
• Leer jezelf om duidelijk uit te spreken wat je vindt, denkt, voelt en wilt, vanuit jezelf geformuleerd. Dat is een duidelijke en vriendelijke manier om je grenzen aan te geven. Als mensen dan alsnog vervelend reageren, weet je in ieder geval dat jij niks verkeerds hebt gedaan.
• Tast af waar het voor jou om gaat, hoe belangrijk dit voor je is en wat eventuele consequenties zijn. Schrijf dit eerst voor jezelf op alvorens het uit te spreken. Het werkt verhelderend.

Resultaat!

• Duidelijke communicatie zorgt voor minder misverstanden.
• In overeenstemming met jezelf zijn levert voldoening op. Dat versterkt je identiteitsgevoel.
• Het vergroot je zelfvertrouwen. Je hebt voor jezelf helder wat je grenzen zijn en dat maakt het makkelijker om keuzes te maken.